15 stycznia 2015 roku zdecydowano o przyjęciu Ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw. Przepisy okazały się przy tym dość kontrowersyjne zwłaszcza, gdy analizujemy je pod kątem roli oraz samego umiejscowienia spalarni odpadów w ramach systemu gospodarowania odpadami komunalnymi.

To właśnie nowelizacja przyczyniła się do tego, że regionalne instalacje do przetwarzania odpadów komunalnych znane też jako RIPOK są obecnie definiowane i postrzegane w sposób znacząco różniący się od tego, do jakiego przywykliśmy. Obecnie można mówić o tym, że właśnie ta instalacja ma do odegrania rolę podstawową warto więc wiedzieć, że termin ten skrywa zakład zagospodarowania odpadów, którego moc przerobowa może zostać określona mianem wystarczającej do przyjmowania i przetwarzania odpadów z obszaru, w którym znajduje się co najmniej 120 tysięcy mieszkańców. Zakład ten powinien też spełniać wymagania najlepszej dostępności techniki lub technologii.

W swoim znowelizowanym ujęciu RIPOK powinien zapewniać mechaniczno-biologiczne przetwarzanie zmieszanych odpadów komunalnych tak, aby możliwe było wydzielenie z nich frakcji, które w całości lub jedynie w części nadają się do odzysku. Powinien też pozwalać na selektywne przetwarzanie zebranych odpadów zielonych oraz innego rodzaju bioodpadów tak, aby realnym stało się wytworzenie z ich wykorzystaniem produktów o właściwościach nawozowych i tych środków, które mogłyby wspomagać proces uprawy roślin. RIPOK musi też umożliwiać składowanie odpadów, które powstają w procesie przetwarzania mechaniczno-biologicznego zmieszanych odpadów komunalnych i pozostałości z sortowania tych odpadów przez okres nie krótszy niż 15 lat i w ilości nie mniejszej niż ta, która powstaje w instalacji do przetwarzania odpadów, jaką dysponuje.

Nowe przepisy to jednak nie tylko nowe oczekiwania jakie stawia się przed regionalnymi instalacjami do przetwarzania odpadów komunalnych. Na uwagę zasługuje również to, że w znowelizowanej ustawie o odpadach nie znajdziemy już zapisu nakładającego na RIPOK-i obowiązku zapewnienia termicznego przekształcenia odpadów. Tu warto wspomnieć o ponadregionalnych instalacjach do przetwarzania odpadów komunalnych, a więc RIPOK-i nie muszą już być tożsame ze spalarniami odpadów komunalnych, te bowiem zostaną przeniesione na wspomniany poziom regionalny.

Spalarnie odpadów komunalnych w swoim nowym ujęciu (a więc jako instalacje ponadregionalne) mogą więc obsługiwać nawet te regiony gospodarki odpadami komunalnymi, które znajdują się w innych województwach. Oczywiście, sytuacja taka może mieć miejsce jedynie wówczas, gdy została przewidziana przez wojewódzkie plany gospodarki odpadami.

Przepisy wiążą się jednak z wątpliwościami. Najpoważniejsze dotyczą samego statusu spalarni odpadów, nie jest bowiem jasne, czy spalarnia może mieć jedynie status ponadregionalnej instalacji do przetwarzania odpadów regionalnych, czy też, jeśli nie spełni wszystkich wymogów stawianych jej przez ustawę, może funkcjonować jako RIPOK. Obecnie eksperci skłaniają się przede wszystkim do drugiego z rozwiązań.